دنیای الکترونیک

از سري nForce 4 به بعد nVidia ابتدا به معرفي چيپست جديد براي AMD پرداخت و سپس موارد مشابه را براي اينتل معرفي ‌كرد . اين روال ادامه داشت تا اينكه ششمين نسل از خانواده چيپست‌هاي nForce در ابتدا براي Platform اينتل منتشر گرديد.
پس از nForce4 شركت nVidia خانواده چيپست‌هايش را براي پردازنده‌هاي اينتل ارتقاء نداد طوريكه دو چيپست با قابليت پشتيباني از پردازنده‌هاي اينتل در سري 500 (570 SLI  و nForce 590 SLI) تقريبا بر پايه نسل قبلي شكل گرفته بودند و تعدادي از نوآوري‌هاي جديد كه براي خانواده AMD بكار گرفته شده بود در آنها حذف شده بود. همچنين چيپست مطلوبي هم براي پشتيباني از پردازنده‌هاي Core 2 نداشت.
سري 500 خانواده nForce چيپست‌هايي بودند كه براي پلتفرم AMD بسيار خوب ظاهر ‌شدند هر چند عدم پشتيباني از رم‌هاي DDR2-800 و قابليت Overclock نامطلوب، از معايب آن محسوب مي‌شد.
نهايتا پس از 6 ماه از تاريخ انتشار خانواده سري 500 ، شركت nVidia خانواده nForce 600i را معرفي كرد.
حرف " i " موجود در نام اين خانواده به چيپست‌هاي مبتني بر پلتفورم اينتل اشاره مي‌كند( خانواده nForce 600a نيز براي پردازنده‌هاي AMD منتشر شده است ).
براي خريداران پردازنده‌هاي اينتل كه از چيپست‌هاي خانواده BroadWater اينتل استفاده مي‌كردند ورود 600i تحولي جديد محسوب مي‌شد. چيپست رده بالاي nForce 680i از اين خانواده قدرت Over Clock بالايي را در پردازنده‌هاي Core 2 Duo و Quad اينتل از خود نشان داده است. اماآنچه كه مهم به نظر مي‌رسد اين است كه آيا اين چيپست بهترين براي Core 2 خواهد بود؟

هم اكنون سه نوع متفاوت از چيپست‌هاي اين خانواده معرفي شده اند :
سطح Top - End :  nForce 680i SLI
سطح Performance  : nForce 650i SLI
سطح Mainstream : nForce 650i Ultra
تفاوت‌هاي فني عضو‌هاي اين خانواده در جدول 1 بررسي شده است :

                                                   جدول 1

براي درك بهتر ، بلوک دياگرام چيپست nForce 680i را در شکل 1 مشاهده نماييد و براي بررسي بيشتر به سايت شركت nVidia  يا منابع مشخص شده در انتهاي مقاله مراجعه نماييد.

                            شکل 1 : بلوک دياگرام چيپست nForce 680i

ويژگي‌هاي nForce 600i
همانطور که در شکل 1 ملاحظه مي‌کنيد سري 600i از طراحي دو چيپ  MCP ( پل شمالي) و SPP (پل جنوبي) استفاده مي‌كنند. ارتباط بين MCP و SPPهمچنان از فناوري Hyper Transport بهره مي‌گيرد.
در اين خانواده، چيپست‌هاي nForce 650i Ultra وnForce 650i SLI  از FSB برابر به 1066MHz و چيپست nForce 680i SLI ازFSB  برابر با 1333MHzبهره مي‌گيرد .
در nForce 680i SLI تعداد 46 PCI Express Lane را فراهم كرده كه 18 تاي آن در SPP و 28 تاي ديگر در MCP ارايه شده است.
وجود اين تعداد Lane اجازه مي‌دهد تا تعداد 2 اسلات تمام سرعت PCI-E x16 و يك اسلات X8 براي يك كارت گرافيك سوم در اختيار داشته باشد.در اين حالت به راحتي مي‌توانيد 6 مانيتور را فعال كنيد يا مي‌توانيد از دو اسلات آن براي دو كارت گرافيك SLI Support و از ديگري براي كارت پردازش فيزيكي استفاده نماييد!
چيپست‌هاي‌ 650i Ultra و 650i SLI ، هر كدام داراي 18 PCI Express Lane  هستند. تنها تفاوت موجود بين اين دو اين است كه nForce 650i SLI از پردازش گرافيكــــــي x8 PCI Express دو گانه استفاده مي‌كند در حاليكه nForce 650i Ultra تنها از يك هسته گرافيكي پشتيباني مي‌كند.
نكته مهمي‌كه بايد بدانيم اين است كه در چيپست‌هاي 650i Ultra و 650i SLI، از 18 Lane موجود، 16 تاي آن براي گرافيك استفاده شده و همين امر وسعت كمتري را براي متعلقات جانبي فراهم مي‌آورد. هر چند nVidia مطمئن و دلگرم است كه ويژگي‌هاي اساسي اين خانواده مي‌تواند به راحتي هر كاربري را راضي كند اگر چه وجود تعداد Lane‌هاي كمتر و نتيجتا وسعت كمتر براي اضافه كردن متعلقات جانبي شكي در اين دلگرمي ‌ايجاد كند!

همچنين nForce 680i SLI داراي 10 پورت USB ، HD Audio و 6 پورت SATA با سرعت 3 گيگا بيت بر ثانيه مي‌باشد و نكته مهم اينكه بر خلاف اينتل كه در آخرين چيپست خود كلا وجود IDE را حذف كرده است اما اين چيپست از 1 پورت PATA نيز پشتيباني مي‌كند .
در سطح پايين تر يعني چيپست‌هاي‌ 650i Ultra و 650i SLI ، تنها 8 پورت USB ، 4 پورت SATA 3 گيگا بيتي و دو كانال PATA وجود دارد .
در كنار پيشرفت FSB و پشتيباني حافظه، تكنولوژي‌هايي كه در خانواده سري 500  بكار رفته بودند و در نوع خود بي‌نظير بودند نيز در اين سري ديده مي‌شود. مواردي چون First Packet ،  Dual Net ، Media Shield از بارز ترين آنها محسوب مي‌شوند.
در ابتدا بهتر است نگاهي به LinkBoost بياندازيم كه در نگاه اول شايد جالب ترين ويژگي خانواده 600i باشد .

LinkBoost Technology
براي افرادي كه مي‌خواهند Over Clock كنند ولي از كار با گزينه‌هاي بايوس وحشت دارند و يا آگاهي لازم را ندارند تكنولوژي nVidia LinkBoost را پيشنهاد مي‌شود.
در اين تكنولوژي پروسه سيستمي ‌با چك كردن سخت‌افزار‌هاي نصب شده بطور تضميني تا حد 25درصد  Over Clock را براي فركانس لينك‌هاي HT مربوط به PCI-E و SPP / MCP را فراهم مي‌آورد .
هم اكنون اين تكنولوژي در تركيب با كارت‌هاي گرافيك سري 8800 و يا 7900 GTX كار مي‌كند. همچنين LinkBoost فركانس FSB را نيز افزايش نخواهد داد بعبارت ديگر اگر در MCP يك كارت گرافيك 8800 يا 7900GTx ديده شود LinkBoost بطور خودكار سرعت باس مربوط به لينك Hyper Transport در PCI Express و MCP / SPP را تا 25  درصد افزايش مي‌دهد . اين افزايش سبب افزايش پهناي باند براي هر PCI Express و لينك HT از 8GB/s موجود به 10GB/s  خواهد شد.
در شكل 2 نحوه كار LinkBoost را مي‌بينيد.

                                                    شکل 2

اگر چه LinkBoost ايده‌اي جالب توجه محسوب مي‌شود اما افزايش 25 درصدي سرعت لينك‌هاي HT و PCI-E بطور مجازي Performance ي مشابه با سيستمي ‌ارايه مي‌دهد كه در آن LinkBoost فعال نشده است .

DualNet Technology
اين تكنولوژي از خانواده nForce 500 Series معرفي شد و هم اكنــــــون نيز در nForce 600i Series قرار گرفته است. چيپست‌هايي با اين ويژگي داراي دو كارت شبكه داخلي هستند اما نكته جالب اين تكنولوژي اين است كه هر دو مي‌توانند در يك تيم هماهنگ فعاليت كنند بطوريكه 2 گيگا بيت Pipe با توانايي تحمل خطــــا و Load Balancing فراهم مي‌آورند.به شکل 3 دقت نماييد.
در خانواده سري 500 اين ويژگي در تمام سه مدل چيپست ارايه شده قرار گرفته بود اما در سري 600i تنها در چيپست رده بالاي معرفي شده يعني nForce 680i SLI قرار گرفته است . در واقع دو چيپست ديگر تنها داراي يك پورت گيگا بيتي LAN هستند.

                                                    شکل 3

در شكل 4 نيز توانايي Fail Over  يا تحمل خطا مشاهده مي‌شود.

                                                   شکل 4

FirstPacket Technology
ويژگي داخلي در زمينه پردازش شبكه‌اي است كه به سيستم اين امكان را مي‌دهد كه بدون وقفه اولويت Packet‌هاي ارسالي را تشخيص داده و موارد مهمتر را ابتدا بفرستد.
 اين ويژگي سبب كاهش تاخير در Application‌هاي چون Game و VOIP مي‌شود. همچنين با اين مشخصه كاربر مي‌تواند تعيين كند كدام نرم افزار يا برنامه كاربردي ، داراي اولويت بيشتري در صف ارسال به شبكه باشد . اين ويژگي در تمام چيپست‌هاي خانواده 600i وجود دارد.
در شكل 5 ترافيك معمول شبكه را مي‌بينيد.

                                                    شکل5

دقت كنيد كه در اين حالت ارسال Packet‌هاي مربوط به Game مهم تر است . چرا كه وجود تاخير در ارسال سبب توقف يا كند شدن بازي مي‌شود .
در شكل 6  ترافيك بهينه سازي شده توسط First Packet را مشاهده مي‌كنيد.


شكل 6 

همانطور که مشاهده مي‌ِ‌شود داده‌هاي مربوط به گيم داراي اولويت بيشتري بوده و زود تر ارسال مي‌شوند.

سخن پاياني
در اين مقاله به خانواده جديدي از چيپست‌هاي nVidia پرداختيم و گوشه‌اي از مشخصات و ويژگي‌هاي بكار رفته در آن را بررسي كرديم. اما مسئله اساسي اين است كه آيا با وجود خانواده BroadWater از شركت اينتل، اين سري مي‌تواند بعنوان بهترين چيپست براي Intel Core 2 Platform معرفي شود يا خير .
نهايتا مشاهده تعدادي از مقايسات بين چيپست‌هاي مختلف خالي از لطف نيست :

 شکل7 : مقايسه چيپست‌ها در وضعيت عمومي ( General Performance ) را نشان مي‌دهد.


شکل 8 :مقايسه چيپست‌ها را در بازي‌ مختلف نشان مي‌دهد.